«Ου καταισχυνώ τα όπλα τα ιερά»
Εις Μνήμην του πεσόντος
Βασιλέως Λεωνίδα του Α’,
ο οποίος περνούσε στην Αιωνιότητα
μια τέτοια ημέρα,
στις Θερμοπύλες, πριν από 2.500 έτη
Της νομικού Ἰωάννας Γ. Καραγκιούλογλου,
ἐπιστήμονος οἰκονομικῆς καὶ κοινωνικῆς διοικήσεως
[Οὐ καταισχυνῶ τὰ ὅπλα τὰ ἱερὰοὐδ' ἐγκαταλείψω τὸν παραστάτην ὅτῳ ἂν στοιχήσωἀμυνῶ δὲ καὶ μόνος καὶ μετὰ πολλῶνκαὶ ἱερὰ τὰ πάτρια τιμήσωΛΥΚΟΥΡΓΟΣ,
Ὅρκος, Λόγος κατὰ Λεωκράτους]
- Εἰς Μνήμην τοῦ πεσόντος Βασιλέως Λεωνίδα τοῦ Α’, ὁ ὁποῖος περνοῦσε στὴν Αἰωνιότητα μιὰ τέτοια ἡμέρα, στὶς Θερμοπύλες, πρὶν ἀπὸ 2.500 ἔτη -
Περὶ τὸ 570 π.Χ. οἱ Ἑλληνικὲς ἐν Μικρὰ Ἀσία Ἀποικίες, εἶχαν ἀναγκασθεῖ νὰ ὑποταχθοῦν στοὺς μεγάλους βασιλεῖς τῆς Ἀσίας. Ἀρχικὰ στὸν βασιλέα τῶν Λυδῶν, Κροῖσο, μετέπειτα στὸν βασιλέα τῶν Περσῶν Κῦρο, ὁ ὁποῖος καθυπέταξε καὶ τὸν Κροῖσο. Πέρασαν ἑπτά δεκαετίες καὶ οἱ Ἰωνικὲς Ἀποικίες ἐπαναστάτησαν κατὰ τοῦ βασιλεύοντος τότε Δαρείου. Καὶ διὰ μέσῳ τοῦ ἀρχηγοῦ τους Ἀρισταγόρα, ζήτησαν τὴν συνδρομὴ τῶν ἐν Εὐρώπη Ἑλλήνων.
Οἱ Σπαρτιᾶτες δὲν θέλησαν νὰ ἐπιχειρήσουν μία τόσο μακρυνὴ ἐκστρατεία. Οἱ Ἀθηναῖοι ὅμως, ἔστειλαν στοὺς Ἴωνες 290 πλοῖα. Ἀλλὰ καὶ οἱ Ἐρετριεῖς ἀπὸ τὴν Εὔβοια, μία ἐπίσης ἀξιόλογη ναυτικὴ δύναμη, ἔστειλαν 5 πλοῖα. Ὅμως ἡ μικρὴ αὐτὴ συνδρομὴ δὲν ἦταν ἐπαρκῆς γιὰ νὰ σώσει τὶς Ἰωνικὲς Ἀποικίες, οἱ ὁποῖες ὑποτάχθηκαν ἐκ νέου στὸν Δαρεῖο. Τότε, ὁ ἰσχυρὸς αὐτὸς βασιλιᾶς τῆς Ἀσίας, θὰ στείλει στὴν Ἑλλάδα, τὸ 490π.Χ., 600 πλοῖα μαζὶ μὲ πολυάριθμο στρατό, ὑπὸ τὶς διαταγὲς τοῦ Δάτι καὶ τοῦ Ἀρταφέρνη. Οἱ Πέρσες στρατηγοὶ, ἀφοῦ κυρίευσαν καὶ πυρπόλησαν τὴν Ἐρέτρια, ἀποβιβάσθηκαν στὸν Μαραθῶνα τῆς Ἀττικῆς, ὅπου εἶχαν στρατοπεδεύσει ὅλοι οἱ Ἀθηναῖοι, συμποσούμενοι 10.000, οἱ ὁποῖοι εἶχαν ζητήσει συγχρόνως τὴν βοήθεια τῶν Σπαρτιατῶν καὶ τῶν ἐν Βοιωτία Πλαταιέων. Οἱ Πλαταιεῖς ἔστειλαν ἀμέσως σὲ βοήθεια τῶν Ἀθηναίων 1000 ἄνδρες, οἱ δὲ Σπαρτιᾶτες δὲν ἀρνήθηκαν νὰ συνδράμουν, ἀλλὰ ἀναβάλλοντας τὴν ἐκστρατεία τους, δὲν ἔφθασαν ἐγκαίρως στὴν μάχη.
Οἱ Ἀθηναῖοι, ἂν καὶ ἀσυγκρίτως λιγότεροι τῶν ἐχθρῶν, τοὺς κατατρόπωσαν μὲ λαμπρὴ Νίκη. Εἶχαν καλύτερα ὅπλα καὶ ἐπιτήδειο στρατηγό, τὸν Μιλτιάδη. Πρὸ πάντων ὅμως, ἡ δύναμή τους πολλαπλασιαζόταν ἀπό τὸ εὐγενὲς αἴσθημα ὅτι μάχονται ὑπὲρ τῆς Ἐλευθερίας καὶ τῆς Πατρίδος τους. Τὸ σθένος ποὺ ἐπέδειξαν ἐκεῖνο τὸ πρωινὸ τοῦ 490 π.Χ στὸν Μαραθῶνα θὰ σφράγιζε τὴν Ἱστορία. Ὁ "μέγας βασιλεὺς" εἶχε χάσει 6.400 ὑπηκόους, ἐνῶ οἱ Ἀθηναῖοι μόνον 192 πολῖτες. Ἡ μάχη αὐτὴ μπορεῖ νὰ μὴν ἦταν ἡ πιὸ ἀποφασιστικὴ μεταξὺ Ἀνατολῆς καὶ Δύσης. Ὑπῆρξε ὅμως ἡ πρώτη μιᾶς σειρὰς μαχῶν κατὰ τὶς ὁποῖες ὁ Ἑλληνικὸς Κόσμος βρέθηκε ἀντιμέτωπος, στὰ δικὰ του ἐδάφη, μὲ τὸν μεγάλο κίνδυνο ποὺ ἀπειλοῦσε τὸν Ἑλληνικὸ Τρόπο. Ἡ νικηφόρος ἔκβαση τῆς μάχης τοῦ Μαραθῶνα ὄχι μόνο ἀποτέλεσε σημεῖο ἀναφορὰς γιὰ ὅλες τὶς ἑπόμενες συγκρούσεις Ἑλλήνων καὶ Περσῶν ἀλλὰ προλόγισε καὶ αὐτὸ ποὺ θὰ ἀκολουθοῦσε, τὸν Χρυσὸ Αἰῶνα τοῦ Πολιτισμοῦ.
Οἱ Πέρσες, ἀναγκάσθηκαν νὰ ἐπιβιβασθοῦν στὰ πλοῖα τους καὶ νὰ ἐπιστρέψουν ντροπιασμένοι στὴν Ἀσία. Ὁ Δαρεῖος, μὴ μπορῶντας νὰ ὑποφέρει αὐτὴν τὴν ὕβρι, ἑτοίμασε ἄλλη, πολὺ μεγαλύτερη ἐκστρατεία. Μετὰ τὸν θάνατό του, τὶς προπαρασκευὲς συνέχισε ὁ γιὸς του Ξέρξης, ὁ ὁποῖος, τὸ 480 π.Χ. ἐκστράτευσε ὁ ἴδιος κατὰ τῆς Ἑλλάδος μὲ ἕναν ἀπὸ τοὺς μεγαλύτερους στρατοὺς ποὺ ἔχει δεῖ ποτὲ ὁ κόσμος. 2.000.000 πεζοί, 80.000 ἱππεῖς καὶ 1327 τριήρεις. Τὸ πεζικὸ δὲν ἦλθε ἀπὸ τὴν θάλασσα ὅπως τὴν πρώτη φορά, ἀλλὰ περνῶντας μὲ γέφυρες τὸν Ἑλλήσποντο, πορεύθηκε ἀπὸ τὴν ξηρὰ μέσῳ τῆς Θράκης, τῆς Μακεδονίας καὶ τῆς Θεσσαλίας. Ὁ δὲ στόλος παρέπλεε στὰ παράλια.
Οἱ Ἕλληνες, μαθαίνοντας ὅτι καταφθάνει ὁ φοβερὸς ἐχθρός, θὰ ἑνωθοῦν ὑπὸ τὴν ἡγεμονία τῆς Σπάρτης. Μπορεῖ νὰ ἦταν λίγοι μπροστὰ στὸ ἀπειράριθμο ἐκεῖνο πλῆθος. Ὅμως δὲν πτοήθηκαν. Ἦταν ἀνδρεῖοι καὶ ἐπιτήδειοι.
Ὁ Βασιλιᾶς τῆς Σπάρτης Λεωνίδας μὲ 300 Σπαρτιᾶτες καὶ 4000 περίπου Ἀρκάδες, Θεσπιεῖς, Λοκροὺς καὶ Θηβαίους, κατέλαβε τὸ Στενὸ τῶν Θερμοπυλῶν, ἀπὸ τὸ ὁποῖο θὰ ἔπρεπε νὰ διαβεῖ ὁ Ξέρξης γιὰ νὰ εἰσβάλει ἀπὸ τὴν Θεσσαλία στὴν ὑπόλοιπη Ἑλλάδα. Παράλληλα, ὁ Ἑλληνικὸς στόλος, ἀποτελούμενος ἀπὸ 271 τριήρεις, κατέλαβε τὸ Ἀρτεμίσιον τῆς Εὐβοίας, κοντὰ στὶς Θερμοπύλες, ἀπέναντι ἀπὸ τὴν ὁποία -στοὺς Ἀφέτες τῆς Μαγνησίας- εἶχαν φθάσει τὰ ἐχθρικὰ πλοῖα. Ἀρχηγὸς τοῦ στόλου ἦταν ὁ Σπαρτιάτης Εὐρυβιάδης, παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ Σπάρτη εἶχε στείλει μόνον 10 πλοῖα ἐνῶ ἡ Ἀθήνα 127. Ἀρχηγός τοῦ κατὰ θάλασσαν αὐτοῦ πολέμου ἦταν ὁ Ἀθηναῖος Θεμιστοκλῆς, ὁ ὁποῖος, μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Μιλτιάδη εἶχε ἀποκτήσει μεγάλη ὑπόληψη γιὰ τὴν εὐφυΐα καὶ τὴν ἐπιτηδειότητά του.
Τρεῖς ἡμέρες πολέμησαν οἱ Ἕλληνες πέριξ τοῦ Ἀρτεμισίου προξενῶντας τεράστια ζημιὰ στοὺς Πέρσες. Κατὰ τὶς δύο πρῶτες ἀπὸ ἐκεῖνες τὶς ἡμέρες ἀπέκρουσαν μὲ γενναιότητα τοὺς κατὰ ξηρὰν ἐχθρούς. Καὶ οἱ στρατοπεδεύσαντες στὶς Θερμοπύλες. Ἀλλὰ τὴν τρίτη ἡμέρα, προδότες ἔδειξαν στοὺς Πέρσες τὴν πλαγία ὁδὸ στὸ ὄρος Καλλίδρομον τὴν ὁποία ἂν ἀνέβαιναν θὰ μποροῦσαν νὰ περικυκλώσουν τοὺς Ἕλληνες. Ὁ Λεωνίδας, μαθαίνοντας τὴν προδοσία καὶ πρὶν περικυκλωθεῖ, ἔδωσε διαταγὴ νὰ ἀπομακρυνθοῦν ὅλα τὰ στρατεύματα ποὺ εἶχε μαζὶ του. Ἔμεινε μὲ τοὺς 300 Σπαρτιᾶτες, οἱ ὁποῖοι ὅλοι εἶχαν ἀποφασίσει νὰ πεθάνουν ἐκεῖ, στὴν θέση τους, στὸ πλευρὸ τοῦ ἀρχηγοῦ τους. Καὶ ἔτσι ἔγινε. Πολέμησαν γενναιότατα καὶ προξένησαν ἄπειρο φθορὰ στοὺς ἐχθροὺς καταπλήττοντάς τους μὲ τὴν θαυμαστῆ τους ἀνδρεῖα.
Τὸ μνημεῖο στὸν Ἱερὸ τόπο τῆς μάχης μὲ τὸ ἐπίγραμμα δίνει τὸ στίγμα.
Ὦ ξεῖν',
ἀγγέλλειν Λακεδαιμονίοις,
ὅτι τῇδε κείμεθα
τοῖς κείνων ῥήμασι πειθόμενοι.
Ἐν τούτοις, οἱ Ἕλληνες ποὺ βρίσκονταν στὸ Ἀρτεμίσιον μαθαίνοντας ὅτι ὁ Ξέρξης πέρασε τὶς Θερμοπύλες, θεώρησαν φρόνιμο νὰ ὑποχωρήσουν καὶ νὰ ἐλέγξουν τὰ στενὰ μεταξὺ Σαλαμῖνος καὶ Ἀττικῆς. Ὁ δὲ Ξέρξης, διασχίζοντας τὴν Φωκίδα καὶ τὴν Βοιωτία κατῆλθε στὴν Ἀττικὴ καὶ ὅρμησε στὴν Ἀθήνα. Οἱ Ἀθηναῖοι ἔχοντας λάβει ὑπ' ὄψιν τὶς συμβουλὲς τοῦ Θεμιστοκλῆ εἶχαν ἤδη ἐκκενώσει τὴν πόλη καὶ πῆγαν, οἱ μὲν ἄνδρες στὸν στόλο, τὰ δὲ γυναικόπαιδα στὴν Σαλαμῖνα. Ὁ Βασιλιᾶς τῶν Περσῶν, ἀφοῦ κυρίευσε τὸ ἄστυ καὶ τὴν ἀκρόπολη, κατέβηκε στὴν παραλία καὶ διέταξε τὸν στόλο νὰ καταστείλει τὸν Ἑλληνικὸ ποὺ εἶχε παραταχθεῖ στὴν Σαλαμῖνα. Ἀλλὰ καὶ ἐκεῖ, οἱ Ἕλληνες μὲ ἀρχηγὸ τὸν Εὐρυβιάδη καὶ ὑπὸ τὸ γενικὸ πρόσταγμα τοῦ Θεμιστοκλῆ κατατρόπωσαν τὰ ἐχθρικὰ πλοῖα. Ἐνέπνευσαν δὲ τέτοιο τρόμο μὲ τὰ κατορθώματά τους στὸν Ξέρξη, ὁ ὁποῖος φοβούμενος μήπως κλείσουν οἱ Ἕλληνες τὰ στενὰ τοῦ Ἑλλησπόντου καὶ ἐμποδίσουν τὴν ἐπάνοδό του στὴν Ἀσία, ἔτρεξε νὰ σωθεῖ ἀφήνοντας στὴν Θεσσαλία καὶ τὴν Μακεδονία 300.000 ἄνδρες ὑπὸ τὸν Μαρδόνιο, γιὰ νὰ ἐπαναλάβει τὸν πόλεμο τὸ ἑπόμενο ἔτος.
Τὸ 479 π.Χ., οἱ Ἕλληνες συγκροτοῦν ἀξιόλογο στρατὸ 110.000 ἀνδρῶν, μὲ ἀρχηγὸ τὸν Παυσανία, ἐξάδελφο καὶ ἐπίτροπο τοῦ Βασιλιᾶ τῆς Σπάρτης Πλειστάρχου, τοῦ ἀνήλικου γιοῦ τοῦ Λεωνίδα. Μὲ αὐτὲς λοιπὸν τὶς δυνάμεις θα συντρίψουν τὸν στρατὸ τοῦ Μαρδονίου στὶς Πλαταιές, ἀποβάλλοντας διὰ παντὸς τοὺς Πέρσες ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα. Ἐν τῷ μεταξύ, ἐκείνη τὴν ἡμέρα, ὁ Ἑλληνικὸς στόλος, ποὺ εἶχε ἀποπλεύσει γιὰ τὴν Μικρὰ Ἀσία ἀναζητῶντας τὸν ἐχθρικό, τὸν καταναυμάχησε στὴν Μυκάλη. Ὁ Ἑλληνικὸς αὐτὸς στόλος εἶχε 110 πλοῖα. Ἀρχηγὸς ἦταν ὁ ἄλλος βασιλιᾶς τῆς Σπάρτης, ὁ Λεωτυχίδης. Ἀρχηγὸς τῆς Ἀθηναϊκῆς μοίρας, ὁ Ξάνθιππος, πατέρας τοῦ Περικλῆ.
Σαρκώνοντας τὸν Ἑλληνικό Τρόπο, οἱ προπάτορές μας εἶχαν νικήσει τὸν ἰσχυρότερο ἐπὶ τῆς Γῆς δυνάστη.
Τὸ μήνυμα ποὺ ἐκπέμπει ὁ Ἑλληνισμός, παλαιόθεν καὶ ὡς τώρα, παραμένει ἀδιαπραγμάτευτο. Εἶναι ἡ κυριαρχία τοῦ Πνεύματος ἐπὶ τῆς Ὕλης. Εἶναι ἡ ὑπεράσπιση τῆς Πατρίδος, τῆς Ἐλευθερίας καὶ τοῦ Ἀνθρώπου.
Εἶναι ἡ νίκη τοῦ Πολιτισμοῦ ἐπὶ τῆς Βαρβαρότητος.
Προγόνους στεφάνου.
ΠΗΓΗ: Ἰωάννα Γ. Καραγκιούλογλου, 13 Αὐγούστου 2020. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 13.8.2020.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: Η ΑΓΝΩΣΤΗ ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΠΥΛΩΝ.
ΛΕΞΕΙΣ: Ου καταισχυνω τα οπλα τα ιερα, Βασιλευς Λεωνιδας Α, Θερμοπυλες, Καραγκιουλογλου, Ου καταισχυνω τα οπλα τα ιερα ουδ' εγκαταλειψω τον παραστατην οτω αν στοιχησω αμυνω δε και μονος και μετα πολλων και ιερα τα πατρια τιμησω, ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ, ορκος, Λογος κατα Λεωκρατους, Λεωκρατης, Σπαρτη, μαχη Θερμοπυλων, Λεωτυχιδης, Ξανθιππος, Περικλης, Παυσανιας, Πηγασος
Δεν υπάρχουν σχόλια